Gry, sztuka, kultura

Dowód na to, że gry nie dzielą, a łączą

"Za udowadnianie, że gry wideo mogą łączyć elementy wszystkich dziedzin sztuki" - tak brzmi uzasadnienie jury, które przyznało Michałowi Staniszewskiemu Paszport Polityki. Przypomnijmy - Paszporty to jedne z najbardziej prestiżowych nagród kulturalnych w Polsce, które w 2002 roku otrzymały tytuł Mecenasa Kultury. Są przyznawane od 1993 roku przez tygodnik Polityka w następujących kategoriach: literatura, teatr, film, muzyka poważna,muzyka popularna, sztuki wizualne oraz kreator kultury. A w tym roku nagroda przyznana została też w kategorii "Kultura cyfrowa".  Zwyciężył Michał ''bonzaj'' Staniszewski ze studia Plastic.

Właściciel pierwszego paszportu za grę

Zwycięzca Paszportów urodził się w 1981 r., jest absolwentem Wydziału Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego. Jego życie to demoscena, międzynarodowa społeczność artystyczna zajmująca się cyfrową sztuką czasu rzeczywistego. Michał Staniszewski wraz ze swoim Studio Plastic obecny jest na demoscenie od 1997 roku. odpowiedzialny za takie produkcje jak Linger in the Shadows, Datura, Into the Pink czy Bound. To ta ostatnia produkcja zwróciła uwagę jury Paszportów. Bound zostało wydane w 2016 roku na PlayStation 4 oraz PlayStation VR. Gra zebrała sporo pozytywnych recenzji - średnia na metacriticu to 71, gracze oceniają ją na 7,6. Na czym polega rozgrywka? Bound to platformówka osadzona w trójwymiarowym świecie wizji jak z pięknego snu. Już sama bohaterka wygląda nietypowo - jej twarz zasłania dziwna maska. Kobieta spodziewa się dziecka i walczy z demonami przeszłości, dokonując swoistej psychoanalizy w świecie złożonym z własnych wspomnień i obaw. Zmaga się z nimi za pomocą tańca - jest to jednocześnie narzędzie obrony i ataku. Ruchy są piękne i bardzo realistyczne, dość wspomnieć, że w celu ich jak najwierniejszego oddania Plastic Studio zaprosiło do współpracy ukraińską tancerkę Marię Uddod. Recenzenci zwracają też uwagę na wysoką responsywność uniwersum - świat gry jest równie dynamiczny, co główna bohaterka. Czasami odzwierciedla jej nastrój, czasami jest wrogi. Sama zmiana kąta ustawienia kamery wpływa na ułożenie płaszczyzn tego niezwykłego świata.

Ale wróćmy do Paszportów Polityki. Na stronie Polityki znajdujemy następujące uzasadnienie nominacji:

Za konsekwencję w badaniu granic cyfrowego medium. Za artystyczną dojrzałość „Bound”, doświadczenia, które jak dotąd najpełniej uzmysławia potencjał nowej przestrzeni twórczej – wirtualnej rzeczywistości.

Każdy z członków jury zwrócił uwagę na inny aspekt działalności bonzaja. Paweł Olszewski podkreślał, że bonzaj potrafi jak mało który twórca łączyć autorskie pomysły z działaniami na rynku komercyjnym:

Jego gry ukazują się na konsolach PlayStation, czyli w samym środku mainstreamu. Mimo wsparcia produkcyjnego Sony, ciężko je jednak nazwać mainstreamowymi

Michał Radomił Wiśniewski nominował Bound za:

Poetyckie podejście i zbudowanie emocjonalnego przekazu

Maria B. Garda z kolei zwróciła uwagę na wielopłaszczyznową opowieść, rzadko spotykaną w grach mainstreamowych. Paweł Schreiber zdecydował się na nominacje bonzaja za:

Udane połączenie estetyki demosceny, gry platformowej, sztuki modernistycznej i teatru tańca, a wszystko to w celu opowiedzenia skomplikowanej, niejednoznacznej historii o rozpadzie rodziny i próbie jej odbudowania

Inni nominowani w kategorii "Kultura cyfrowa" to: Piotr Iwanicki z Superhot Team oraz warszawskie 11bit studios. Nagroda to symboliczny paszport oraz 10 tysięcy złotych. Oraz prestiż. [Źródła: eurogamer.pl, polityka.pl, gry.onet.pl, plastic-demo.nazwa.pl]